W dniach 13-24 sierpnia na Uniwersytecie Gdańskim odbyła się Letnia Szkoła Promocji Wartości Demokratycznych. W szkole wzięli udział studenci z Odeskiego Uniwersytetu Narodoweg im. Ilji Miecznikowa oraz uczelni zrzeszonych w ramach SEA – EU dzięki dofinansowaniu otrzymanemu z Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej.
Celem postawionym przez realizujące szkołę Centrum Aktywności Studenckiej i Doktoranckiej było zainicjowanie dyskusji odnośnie uniwersalnych wartości humanistycznych oraz ich wpływu na ustroje demokratyczne, szczególnie w kontekście eskalacji agresji rosyjskiej na Ukrainę.
Dla organizatorów oraz uczestników szkoły bardzo ważne było to że wydarzenie odbyło się w Gdańsku, mieście będącym kolebką „Solidarności”, ruchu, który zapoczątkował przemiany demokratyczne w Polsce i w bloku wschodnim.
Niezwykle istotny pozostawał wymiar praktyczny szkoły. W ciągu kilkunastu dni uczestnicy mieli poznać podstawowe techniki fotograficzne i filmowe, które następnie pomogą im w rejestrowaniu otaczającego ich świata ale także krytycznej jego ocenie i dzieleniu się obserwacjami w przestrzeni medialnej.
Zajęcia z zakresu fotografii prowadzone były przez Mikołaja Janiaka z Zakładu Antropologii Obrazu Instytutu Dziennikarstwa UG, dzięki nim uczestnicy poznali krótką historię fotografii, podstawowe techniki fotograficzne i wykorzystali je w terenie. Następnie poznali podstawy obróbki wykonanych przez siebie fotografii za pomocą komputera.
Z fotografią analogową w tradycyjnej ciemni zapoznała ich dr hab. Karolina Aszyk-Treppa, prof. UG. Dzięki Pani Profesor studenci i doktoranci dowiedzieli się jak zdjęcia wywoływano jeszcze 20 lat temu.
Dzięki warsztatom realizowanym przez Macieja Łojewskiego z Wydziału Sztuki Uniwersytetu Warmińsko Mazurskiego oraz Studia Filmowego Małpa uczestnicy szkoły poznali techniczne podstawy realizacji filmów. Zobaczyli jak wyglądają profesjonalne urządzenia związane z techniką filmową a także jak robić dobre filmy bardziej dostępnymi narzędziami. Poznali także podstawy montażu filmowego i przygotowali krótkie filmy, które będzie można zobaczyć już wkrótce.
Jednym z podstawowych założeń szkoły było umożliwienie dyskusji dotyczącej wartości demokratycznych. O kwestiach dotyczących demokracji w trakcie wykładu opowiedział dr hab. Jarosław Nocoń, prof. UG. Dzięki jego prelekcji uczestnicy poznali szereg pojęć dotyczących demokracji jako systemu, sposobów rozwiązywania sporów w jej ramach oraz wypracowywania konsensusu.
Dzięki spotkaniu z dr. Krzysztofem Piekarskim i dr. Tomaszem Lenkiewiczem uczestnicy dowiedzieli się jak wyglądał system komunistyczny w PRL w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych oraz o tym jak powstała i czym była „Solidarność”. Dowiedzieli się także jak związek zawodowy pod kierownictwem Lecha Wałęsy wpłynął na upadek PRL i wywarł istotny wpływ na rozmontowanie systemu w całym bloku wschodnim. Spotkanie było tym bardziej cenne że prelegenci opowiedzieli o tym jak sami wspominają czasy powstania „Solidarności” i stanu wojennego.
O swoich wspomnieniach z lat osiemdziesiątych opowiedział Jarosław „Doktor” Janiszewski, lider między innymi grupy „Bielizna”, jednego z najistotniejszych zespołów muzycznych działających w ramach tzw. Gdańskiej Sceny Alternatywnej czyli specyficznego nie tylko ze względu na miejsce nurtu w polskiej muzyce alternatywnej. Jarosław Janiszewski nie tylko opowiedział o tym jakie miejsce na muzycznej mapie Polski miała muzyka GSA, ale także o tym jak rzeczy na pozór nie związane z polityką w czasach rządów autorytarnych taki wymiar zyskiwały ze względu na opresyjność władz państwowych. Artysta zaprezentował także teledyski grupy „Bielizna” o wydźwięku społeczno-politycznym a na zakończenie wykonał kilka utworów.
Na zakończenie szkoły odbyło się spotkanie z Prorektorem ds. Studentów i Jakości Kształcenia dr hab. Arnoldem Kłonczyńskim, prof. UG. W trakcie spotkania uczestnicy otrzymali certyfikaty ukończenia szkoły mogli dowiedzieć się o tym jak przebiegała dotychczasowa współpraca Uniwersytetu Gdańskiego z uczelnią z Odessy oraz uniwersytetami zrzeszonymi w SEA EU oraz jakie są plany na przyszłość. Dyskutowano także kwestie możliwych wielostronnych wymian akademickich, funkcjonowania interdyscyplinarnych międzynarodowych zespołów badawczych oraz tego jak uczelnia z Ukrainy odnajdzie się w europejskiej przestrzeni szkolnictwa wyższego.
Oprócz warsztatów i spotkań uczestnicy wzięli także udział w wizytach studyjnych w gdańskich muzeach. Uczestnicy docenili program szkoły, uznali go za bardzo intensywny ale zdecydowanie owocny a zdobytą wiedzę i umiejętności za bardzo przydatne.
Fot. Łukasz Bień, Andrzej Nuckowski
